Dekar başına 3-4 ton kayıp var

Türkiye'de salçalık domates üretiminin yüzde 40'ının karşılandığı Karacabey ve Mustafakemalpaşa ovalarında, "mildiyö" hastalığı nedeniyle rekoltede yüzde 25 civarında kayıp yaşandı.

Karacabey Ziraat Odası Meclis Başkanı Nuri Karaca yaptığı açıklamada, Karacabey, Mustafakemalpaşa, İzmir'in Torbalı ve Bergama ilçeleriyle Çanakkale başta olmak üzere Marmara ve Ege bölgelerinin salçalık domates üretiminde söz sahibi olduğunu söyledi.

Bursa bölgesinde, domates fidelerinin mayıs ve haziran aylarında toprakla buluşturulduğunu anımsatan Karaca, il genelinde bu yıl 85 bini Karacabey, 15 bini Mustafakemalpaşa olmak üzere 100 bin dekar alanda salçalık domates yetiştirildiğini ve bunun, Türkiye üretiminin yüzde 40'ını oluşturduğunu anlattı.

Karaca, ürün hasadının yaklaşık 15 gün önce başladığını ancak mantari bir hastalık olan "mildiyö"nün rekolteye darbe vurduğunu ifade ederek, "Bu sene rekolte, mildiyö hastalığından dolayı düşük. Ürün kalitesi ve rekoltede düşüşe yol açan hastalık nedeniyle dekar başına 3-4 ton kayıp var. Bu da genel olarak yüzde 25'lik rekolte kaybına tekabül ediyor" dedi.

"Salça fiyatları artabilir"

Fabrikalarla yapılan sözleşmeli üretim çerçevesinde kilogram başına alım fiyatlarının peşin ödemeli 19-21 kuruş ya da bu yıl aralık ayı ödemeli 22 kuruş olarak tespit edildiğini bildiren Karaca, maliyetleri bile zor karşılayan bu fiyatların, döviz kurundaki artışın da dikkate alınarak revize edilmesini talep ettiklerini ancak herhangi bir sonuç alamadıklarını dile getirdi.

Sözleşmeli üretim dışında kalan serbest piyasada kilogram başına önemli fiyat artışları beklediklerini vurgulayan Karaca, "Salçalık domates hasadında en yoğun günleri yaşıyoruz. Ağustos sonuna kadar ürünün büyük bölümü kalkar ama azalarak da olsa hasadın Eylül sonuna kadar devam etmesini bekliyoruz. Rekoltedeki kayıp yüzünden kilogramı 19-22 kuruş civarındaki salçalık domates fiyatları 30-40 kuruşa kadar çıkabilir" değerlendirmesinde bulundu.

Üretilen salçanın yüzde 80'inin ihraç edildiğine işaret eden Karaca, döviz kurlarının son dönemde önemli oranda arttığını ve bu nedenle salça fabrikalarının, domates fiyatlarının yükselmesinden kaynaklanabilecek maliyeti telafi edebileceğini belirtti.

Karaca, domates fiyatlarındaki artışın iç piyasaya yansımalarının olabileceğine de değinerek, salça fiyatlarının artabileceğini sözlerine ekledi.

Mildiyö nedir?

Mantari bir hastalık olan mildiyö, havaların ısınması ve nem seviyesinin yükselmesiyle kendisini gösteriyor.

Yapraklar üzerinde önce küçük, soluk yeşil veya sarımsı lekeler beliriyor, hastalık ilerledikçe renkleri kahverengi ve siyah oluyor.

Uygun havalarda hastalık yaprak saplarına, bitkinin dal ve saplarına doğru ilerliyor, daha ileri safhalarda lekeler yırtılıyor, kuruyor ve bazen çürüyor.

Meyvelere de geçebilen hastalık, esmer lekeler bırakırken ürünün hem miktarını hem de kalitesini olumsuz etkiliyor.