‘Süt fiyatlarında istikrar sağlanmalı’

Süt piyasasında mevsimlik arz fazlalığını fırsat bilen bazı aracılar ve sanayiciler, Ulusal Süt Konseyi’nin bu senenin ilk yarısı için belirlediği ve 2014 yılından bu yana 1,15 lira olan üretici referans fiyatını aşağıya çekerek üreticiyi zor durumda bıraktı. Bunun üzerine devreye giren Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, ilgili taraflarla görüştü. Ancak sorunun giderek daha fazla büyümesi ve çiğ süt fiyatlarının 80 kuruşa kadar düşmesinin ardından Bakan Çelik, Et ve Süt Kurumu’na süt piyasasına müdahale talimatı verdi.
Bakanlığın süt piyasasına müdahale kararının çok faydalı olacağını belirten Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, bu durumun bütün dünyadaki gelişmiş ekonomilerde uygulanan bir yöntem olduğunu ifade etti.
Yılmaz, süt arzı ile süt talebinin aynı dönemlere gelmediğine dikkat çekti. Baharda sütün bol olduğunu ancak yazın süt tüketiminin fazlalaştığını; ayran, yoğurt dondurma satışının arttığını vurgulayan Yılmaz, bu ikisi arasındaki mevsim farkını giderebilmek için bol zamanda sütü alarak süt tozu yapmak, stoklamak, bu süt tozunu ihraç etmek ya da dar zamanda tekrar piyasaya arz etmek ve bu yolla piyasadaki fiyat istikrarını temin etmek gerektiğinin altını çizdi.
Yılmaz, sektörün ihtiyacının fiyat istikrarı olduğunu belirterek, “Çünkü bir ineği kesersen tekrar bir ineğin süt verir hale gelmesi 27 ay sürer. Burada önemli olan istikrarı sürdürmektir, yoksa üretim kabiliyetini kaybederiz. Bakanlığın müdahale kararını çok önemli ve yerinde buluyorum. Türkiye’de hayvancılığın geleceği bakımından çok kritik bir karar alınmıştır, çok faydalıdır.” diye konuştu.
‘Böyle devam ederse et krizi çıkar’
Et ve Süt Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Osman Uzun da, 4 günde 280 ton süt topladıklarını söyleyerek, “Bu müdahalemiz üretici fiyatları 1,15 liraya çıkana kadar sürecek.” diye konuştu. Uzun, “Süt piyasasına müdahale edilmezse 1-2 sene sonra et krizi ortaya çıkacak.” ifadelerini kullandı.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Uzun, kurum olarak süt alımlarına 24 Mart’ta başladıklarını, operasyonları 4 bölge ve 7 ilde sürdürdüklerini kaydetti. Uzun, üretici birlikleri vasıtasıyla piyasadan litresi 1,15 liraya sütü aldıklarını ve birliklere süt alım hizmetleri karşılığında nakliye primi verdiklerini söyledi.
4 günde 280 ton süt topladıklarına dikkat çeken Uzun, “Bize verilen bilgilere göre alım yapılan bölgelerde süt arz fazlasının bin 650 ton olduğu söyleniyordu. Ne kadar gelirse, bir sınırımız yok hepsini alacağız. Bu müdahalemiz üretici fiyatları 1,15 liraya çıkana kadar sürecek.” diye konuştu.
Müdahale öncesinde litresi 1,15 liradan satılan yerler bulunduğunu ama bununla birlikte 80-90 kuruştan satılan lokasyonlar da olduğunu dile getiren Uzun, süt alımları başladıktan sonra fiyatlarda yukarıya doğru bir hareketlenme görüldüğünü belirtti. Süt tozu üretimi için de sanayicilerle anlaştıklarını, ödemelerde kaynak sıkıntısının olmadığını anlatan Uzun, “İhtiyaç olan bütün illerde üreticinin, ‘Ben 1,15 liradan satamıyorum’ dediği her yerde süt alımı yapacağız.” ifadesini kullandı.
‘Sanayiciler memnun olduklarını söylüyor ama…’
ESK Yönetim Kurulu Başkanı Osman Uzun, üreticilerin bu durumdan çok memnun olduğunu belirterek, “Sanayiciler de yüzümüze karşı memnun olduklarını söylüyorlar ama yaptığımız tespitlerde bazı sanayicilerin şikayetçi olduklarını gördük. Bunlar daha ziyade küçük sanayiciler ve mandıracılar memnun değiller.” dedi.
Üreticinin süt fiyatları maliyetin altına düştüğünde süt hayvanlarını kestiğine dikkat çeken Uzun, şöyle konuştu: “Bu sefer de ana olmayınca dana olmuyor. Böyle olunca da kesilecek hayvan bulunamıyor. Böyle bir sıkıntılı süreç, eğer bu şekilde devam edilirse, müdahale edilmezse 1-2 sene sonra et krizi olarak ortaya çıkacak. Şu anda et fiyatlarında bir dalgalanma yok. Beklediğimiz fiyat standart stabil halde devam ediyor. Sıkıntı olursa 23,3′ten karkas et veriyoruz. Gerekirse ithalat da yapabiliriz, ette bir sıkıntı yok.”