Fotokopi Çek sahtekârlığına önlem

Küresel krizden
çıkmak için dış dünyanın bir reçetesi olan para bolluğu ve düşük faiz
uygulaması ülkemizi de ele geçirmiş olup, yalancı bir vadeli yaşam hayatımızın
her kademesine girmiştir. Kısıtlı sermaye ile işlerini çeviremeyen
işadamlarımız da bu döngüyü sağlamak için çek kullanmak mecburiyetinde
kalmışlardır. Hepimizin bildiği gibi Çek hukuki mahiyeti itibariyle
görüldüğünde ödenmesi gereken bir ödeme aracıdır. Uygulamada ise bono(senet)
gibi bir kredi aracı olarak kullanılmaktadır. Karşılıksız çıkan veya
yeterliliği bulunmayan ve bankalara iade edilen her çek yaprağına getirilen 600
TL’lık asgari ödeme yükümlülüğü,(5941 sayılı çek yasası) bankaları çek vermede
çok seçici olmaya itmiştir. Eskiden önüne gelene çek veren bankalar. Artık çek
verilecek müşterilerinden teminatlar ve güvenceler istemekte, tabiri caizse
kılı kırk yarmaktadırlar. Bu husus piyasalarda çeke olan güveni artırmış, bankaların
ve faktöring şirketlerinin de daha güvenli hale gelen bu çekleri portföylerine
daha geniş miktarda alarak kullanım alanlarını genişletmekte olduklarına tanık
olmaktayız.

            Çeklere
olan bu taleple birlikte kopya çek sahtekârlarının baskı teknolojisini de
yanlarına alarak piyasaya girdiklerini üzülerek görmekteyiz. Bankaların kredibilitesi
yüksek müşterilerinin çekleri baskı veya sevk aşamasında ele geçirilmekte ya da
piyasada dolaşımda bulunan ödeme kabiliyeti yüksek çekler, Photoshop’ta rakam
ve imzaları silinerek birebir renkli fotokopi ile çoğaltılmakta, sahte imza ve
kaşelerle cirolanarak piyasada işlem görüyormuş havası verilerek sahte
hüviyetlerle piyasaya sürülmektedir. Bankaların, takas odalarının dahi bazen bu
sahtekarlığı tespit edemediklerini ve istemeden bu sahte çekleri ödediklerini dehşetle
görmekteyiz. Telefon ile alınan banka referansları ve çek numaraları dahil
yapılan incelemeler sahtekarlığı ortaya çıkarmaya yetmemektedir. Ödenmeyen kopya
çekle baş başa kalan çek mağduru ayrıca savcılık tarafından yürütülen çek ile
ilgili kovuşturmanın şüpheli sanıkları arasına katılmaktadır. Tanımadığımız
kişilerden referansı yüksek çek alınacaksa, önce çek keşidecisi ile görüşüp
çekin arkalı önlü görüntüleri e-mail yolu ile gönderilerek kendilerinden çek
bilgilerinin onayının istenmesi gerekmektedir. Buradan bankacılara seslenmek
istiyorum; insanlarımızın bu tür maddi ve manevi kayıplarına yol açmadan, ve
kurumlarına olan güvenin devam etmesi bakımından yapılan sahtekarlığı sistem
içinde yakalayacak otomasyonu kurmaları acilen gerekmektedir. Kendi görüşüm
olarak bankacı ile çek keşide edenin birlikte çalışması gerekmektedir. Çek
keşidecilerinin tanzim ettikleri tüm çekleri bankalarındaki bilgi akışını
sağlayan birimlere e-mail ile göndererek kendi vadeli çeklerinin burada bir dosyasını
oluşturmaları, banka tarafından verilecek çek referanslarının da bu dosya üzerinden
yürütülmesi ile kopya çek sahtekârlığının önemli ölçüde ortadan kalkacağını
söyleyebilirim.