Köy Enstitüleri 75 yaşında

Karacabey Atatürkçü Düşünce Derneği Başkanı Haluk Aka, Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 75. yıldönümü nedeniyle yazılı bir açıklama yaptı.
Açıklamasında, 75 yıl önce yakılan aydınlanma meşalesinin asla sönmeyeceğine vurgu yapan ADD Şube Başkanı Haluk Aka, “17 Nisan 1940 tarihinde kurulan, eğitim yoluyla kalkınma projesi olan Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 75. yılını kutluyoruz.
Köy Enstitüleri, yanmış, yıkılmış ülke topraklarında Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde filizlenen, Türkiye Cumhuriyeti’nin aydınlanma, çağdaşlaşma ve ilerleme projesidir.
Köy Enstitüleri’nin temeli Atatürk döneminde açılan ‘Eğitmen Okullarına’ dayanmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti, düşmana karşı savaşarak elde edilen zafer sonrası kuruldu. Bu zaferin, ülkeyi uçuruma götüren cehaletle de savaşarak, tam zafere dönüştürmek gerekiyordu. Bunun için çağdaş bir toplum olma yolunda yapılan devrimler, halkın eğitimini, bilinçlenmesini ve aydınlanmasını amaçlıyordu. Eğitim Birliği Yasası, Harf Devrimi, Halk Mekteplerinin açılması, Üniversite Reformu, Halkevlerinin kurulması ve Eğitmen Okullarının açılması bu yönde yapılan çalışmalardı.
Cumhuriyetin ve devrimlerin toplumda anlaşılması ve benimsenmesi için halka önderlik yapacak insanlara ihtiyaç vardı. Bu amaçla Hasan Âli Yücel’in Milli Eğitim Bakanlığı döneminde, İsmail Hakkı Tonguç’un çalışmalarıyla Köy Enstitüleri 75 yıl önce kuruldu.
Köy Enstitüleri’nden yetişen öğretmenler sadece okuma, yazma öğretmiyor, bulundukları köylerde halka önderlik yaparak ziraat, hayvancılık, el sanatları, demircilik ve inşaat işleri gibi konularda da yol gösterecek, köyün ve köylünün kalkınmasını sağlıyordu.
Köy Enstitüsü mezunları toplumda yaygınlaşıp, halkın eğitimi ve aydınlanması konusunda olumlu adımlar atmaya başlayınca tepkiler de gecikmedi.
Özellikle toprak ağaları, gerici ve yobaz çevreler, Köy Enstitüleri’ni hedef aldılar. Karalama kampanyaları ile yıpratmaya çalıştılar.
Bu kampanyalar sonucunda ülkemizin çağdaşlaşmasını istemeyen güçler tarafından Köy Enstitüleri kapatıldı. Ancak yaktıkları meşale, günümüze kadar ışık vermiş ve Cumhuriyet değerlerine, Atatürk ilke ve devrimlerine bağlı yurttaşlar yetişmesini sağlamıştır.
75 yıl önce yakılan bu aydınlanma meşalesi, asla sönmeyecektir” ifadelerine yer verdi.