Kiralara elden ödeme yasağı
29.07.2008 Tarihli resmi gazetede 26951 no ile yayınlanan ve 01.11.2008 tarihinden itibaren uygulanacak olan 268 seri no’lu gelir vergisi tebliği kira gelirini denetim altına almaktadır. Konutlarda her bir konut için aylık 500 YTL ve üzerinde kira geliri elde edenler bu gelirlerini banka, benzer finans kurumları veya PTT şubeleri üzerinden almaları ve bu kurumların belgeleri ile yaptıkları tahsilatı belgelendirmeleri zorunludur.
Konutlarda ev sahibi sorumluluğundaki 500 YTL’lik limit, her bir konut için ayrı ayrı aranacağından, aylık kira geliri 500 YTL’nin altında bulunan konut ile birden ziyade 500 YTL’nin altında kira geliri elde ettiği konutları bulunanlar, kapsam dışında tutulacaklar ve tahsilatlarını her zamanki gibi elden almaya devam edebileceklerdir. Mahkeme ve icra yoluyla yapılan konut ve işyeri kira gelirlerine ilişkin tahsilatlar ve ayni (mal karşılığı) olarak yapılan ödemelerinde bu zorunluluk kapsamında olmadığı bilinmektedir. İşyeri kiralarında (dükkan, büro, fabrika, depo, atölye vb.) ise konuttaki gibi bir limit bulunmadığından elde edilen tahsilat ve ödemelerin tamamı banka sistemi veya PTT idareleri üzerinden düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi zorunluluğu hüküm altına alınmıştır (268 no’lu gelir vergisi genel tebliği). İşyerlerinde sorumluluk kiracıya verildiğinden kiracılar ödemelerini 01.11.2008’den itibaren mutlaka banka veya PTT idarelerini aracı kılarak yapmaları gerekmektedir. İşyerlerinde elden yapılan kira, tahsilatı ve ödemelerini ortadan kaldıran bu tebliğ adeta bir vergi devrimi niteliğindedir. Konut ve iş yeri kiralarının tahsilat ve ödemelerinde zorunluluğa uymayanlar 355. maddeye istinaden asgari özel usulsüzlük cezalarına tabi olacaklardır. 01.11.2008 itibari ile 2008 yılı için birinci sınıf tüccarlar, serbest meslek erbabı hakkında 1490 YTL’den ikinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 680 YTL’den yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 320 YTL’den az olmamak üzere her bir işlem için bu işleme konu tutarın %5’i olacaktır. Cezalar her iki mükellefe birden sınıflarına göre ayrı ayrı uygulanacaktır.Elden yapılan tahsilat ve ödemelerin %5 ‘inin belirlenen asgari ceza tutarlarının altında kalması halinde ise her bir işlem için asgari ceza tutarı kadar ceza kesilmesi gerekecektir.2009 ve sonraki yıllara ilişkin olarak vergi usul kanununun mükerrer 414. maddesi uyarınca bu yıllar için belirlenecek asgari ceza tutarları dikkate alınacaktır. Bu tebliği kayıt dışılığı kayıt altına alma çalışmalarından biri olarak görüyor ve destekliyorum.
Ancak konut kiralarının banka ile gönderilmesi sırasında alınan masrafların insanlarımıza ek bir yük getirmemesi için önlem alınması gerektiği kanaatindeyim.