Enerji herşeydir!
1763’te
James Watt, belki insanların bu kadar tüketim düşkünü olacağını tahmin
edememişti ama -tarih sahnesindeki en gelişmiş buharlı makine olarak- onun
yaptığı buharlı makineden beri insanlığın enerji ihtiyacı, en yüksek seviyeye
çıkmış bulunuyor. Buhar gücü ile kolların çevrilmeye başlandığından bu yana,
her tarafta eritilip bükülmüş metaller, çeşit çeşit plastik maddeler, insana
zararı göz yumulan endüstriyel gıda maddeleri her tarafımızda, göz alıcı
paketlerinde gidip satın almamız için bizi bekliyor.
Endüstri
Devrimi’nden bu yana, insanoğlu, tüketim yönünün daha ağır bastığı bir varlığa
döndü. Kömür, petrol moderniteye hizmet etti. Şimdi de rüzgar türibinleri,
güneş enerji panelleri, hidrojen enerjisi insanlığa hizmet etmek için sırada
bekliyor.
Enerji
herşeydir. Modern yaşam için enerji, varolmanın, yaşamın bir parçası olmanın
bir aracıdır. Evinize kadar gelen gazetenin size ulaşana kadar, buzdolabınız
fabrikada banttan inerken ya da evinizde 24 saat çalıştığında bile enerji
kullanılır. Kilomerelerce uzağa gitmenin yoludur enerji. Ama enerji kaynakları
sonsuz değil. Artan nüfusla beraber (son 70 yılda %300’e yakın bir oranda),
enerji kaynaklarına da ihtiyaç artmakta. Endüstrileşme ve sanayileşme ile
enerji kaynaklarının da artması gerekiyor. Bu vakit, yenilenebilir enerjinin
önemi ortaya çıkıyor. Ülkeler, sadece gelişmesi için hammaddeye ihtiyaç
duymuyor. Yeni enerji kaynaklarını keşfetmek için ülkeler adeta yarış içersindeler.
Üretimin sadece fosil yakıtlara bağlı olarak sürdürülemeyeceği herkes
tarafından kabul edilmeye başlanan bir olgu.
Kalkınmakta olan Türkiye de, enerji
kaynakları kullanımı açısından hızla artan bir ihtiyaç içerisinde bulunuyor.
Artan enerji ihtiyacı ile birlikte gelen bilinçsizce tüketim, enerji
kaynaklarının verimli kullanılmasını gündeme getirdiği gibi, enerji
kaynaklarının kullanımı sonucu oluşan çevre kirliliğininin önlenmesi arayışını
da beraberinde getirmiştir.
Enerji
tasarrufu, sadece kullanılan enerjinin azaltılması veya kısıtlanması şeklinde
düşünülmemelidir.Enerji tasarrufu, ürün başına tüketilen enerji miktarının
azaltılmasıdır. Uluslararası Enerji Ajansı’nın ve AB’nin verilerine göre
Türkiye verimlilik konusunda maalesef geride. 1000 Dolarlık üretim başına
tüketilen enerji miktarında Türkiye, Japonya’dan 2.7 kat, Almanya’dan yaklaşık
1.7 kat daha fazla enerji tüketiyor.1
Türkiye
enerji kaynakları açısından zengin değil, mevcut öz kaynakları, dünya
kaynakları içinde %1’lik bir paya sahip.Son 10 yılda dış ticaret açığımızın
%41’ini petrol ve doğalgaz ithalatı oluşturuyor.2 Üretimde daha az enerji
kullanımı, hem daha az çevre kirliliğine yol açmakta, hem de fazla ürün veya
hizmet üreterek daha fazla rekabet gücü sağlamakta.
Okullarda,
enerji verimliliği ve enerji tasarrufu hakkında bilgilendirme yapılması veya
yaşı büyük motorlu taşıtların değiştirilmesinin teşviki sadece alınması gereken
normal öncelikteki önlemlerdir.Enerji verimliliğinin öneminin toplumun tüm
katmanlarına anlatılması için detaylı içerikler, iletişim planları hazırlanmalı
ve yayına konulmalıdır.
Çok büyük üretim rezervlerine ve
doğal kaynaklara sahip Türkiye’de daha akılcı ve uzun vadede de kesin çözümü
sağlayacak yöntemlerin geliştirilmesi, bunun politik yarar için değil, toplumsal
kalkınma ve gelişme için yapılması gerekmekte; verimlilik eylem planı
yapılmalı, tasarruf ve salınım hedefleri sektörlere göre belirlenmeli ve bunun
sürekliliği sağlanmalıdır. Meslek okulları ve evrenkentlerde (üniversitelerde)
Enerji Yönetimi ve Enerji Verimliliği uzmanlarının hükümetler ile ortak
projeler üretmeleri gerekmektedir.
Ama herşey yine de küçük adımlarla
başlar. Kişisel olarak yapabileceğiniz çok şey var. Büyük adımlar içinse sizi
TEMA’nın -bu yazıyı yazarken gönüllü sayımız bu idi.- 405,955. gönüllüsü olmanızı bekliyoruz ..
Kaynakça:
(1)Türkiye
Enerji Verimliliği Derneği, ‘Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları
Raporu Ağustos-2010’
(2)yeşilİZ
Dergisi ‘Yenilenebilir Enerji ve Yenilenebilir Politikaları’, Tülin Keskin
–Sayı 1